מה שלומך אחות? קולות נשים במלחמה

סיפורה של גדיר הני מעכו

חצי שנה מנסה לחיות את החיים שלי כרגיל, חצי שנה!!!!!, של מלחמה אחרי טבח נורא, בו איבדתי חברה קרובה.
חצי שנה אני מחזיקה במורכבות שאני פלסטינית וגם אזרחית ישראלית מעכו, בכל הזדמנות אני אומרת לאנשים אל תתפסו צד תהיו אנושיים.
בשביעי באוקטובר איבדתי את חברתי היקרה ופעילת השלום וויויאן סילבר, וויויאן שחשבנו במשך 5 שבועות שהיא חטופה, דמיינתי אותה צוחקת על כך שדווקא היא נחטפה, ולפעמים דמיינתי אותה מדברת עם החוטפים ומספרת להם כמה חבל להמשיך במלחמות, ואפילו שהתחילה במשא ומתן.
מאז ה 7 באוקטובר אני עובדת, אני אוכלת, אני נושמת ואני במאבק מתמשך לסיום המלחמה ושחרור החטופות והחטופים. אבל לא באמת הכל כרגיל, יש לי חברות וחברים בעזה שחיים בתופת של הרס, חורבן, מוות ורעב. גם הם פעילות ופעילי שלום, שבאותה שבת שחורה שאלו אותי על החברות והחברים הישראלים, ועד היום, למרות הכל, הם משתפים אותי בחוויות שלהם ובאמונה שלהם בשלום. יש לי חברות וחברים מהעוטף, הם אלו שעמדו במבחן הכי קשה. האנשים האלה שלמרות שהם פליטים בארצם מגייסים היום כסף כדי לעזור לאנשים בעזה. חלק מהם ראו את המוות בעיניים וניצלו בנס, חלק איבדו הורים, ילדים ונכדים אך עדיין לא מוותרים.
מאז ה 7 באוקטובר אני מכנס לכנס, מנאום לנאום, מעצרת להפגנה או צעדה והמון מפגשים עם צעירות וצעירים יהודים וערבים לפעמים לבד ולפעמים עם שותפות ושותפים יהודיות ויהודים.
אני נאחזת בתקווה ובהבטחה שהבטחתי לחברתי וויויאן שאמשיך את דרכה יחד עם החברות והחברים לדרך.
גדיר האני, עכו
 
نصف عام وانا أحاول أن أعيش حياتي كالمعتاد، نصف عام !!!!! نصف عام من الحرب بعد مجزرة رهيبة فقدت فيها صديقه عزيزه.
نصف سنه اتعامل مع وضع مركب كوني فلسطينيه ومواطنه اسرائيليه من عكا. في كل فرصة أنادي الجميع أن لا تنحازوا إلى أي طرف، كونوا إنسانيين.
في 7 تشرين ألاول فقدت صديقتي العزيزة وناشطة السلام فيفيان سيلفر، كنا نظن لمدة 5 أسابيع ان فيفيان مختطفة، كنت أتخيلها تضحك على حقيقة أنها خطفت فعلا، وأحيانا كنت أتخيلها تتحدث مع الخاطفين وتخبرهم كم كان سيئًا مواصلة الحروب، وحتى كنت اتخايل انها قد بادرت بالمفاوضات.
منذ 7 تشرين الأول انا اعمل، أنا آكل، أنا اتنفس وانا بنضال مستمر من أجل إنهاء الحرب وتحرير المخطوفات والمخطوفين. ولكن في الحقيقه الوضع ليس عادي، عندي صديقات واصدقاء في غزه يعيشون تحت القصف، الهدم، الدمار، الموت والجوع. ايضا هم ناشطات وناشطي سلام. في ذلك السبت الاسود سألوني عن أصدقائي الإسرائيليين وحتى هذا اليوم ورغم الوضع هم يشاركونا بواقعهم وبايمانهم بالسلام.
لدي صديقات واصدقاء من غلاف غزه وهم اللذين مروا التجربه الصعبه. هولاء الأصدقاء رغم انهم لاجئين في بلادهم يجندون الأموال لكي يساعدوا لأهل غزه. جزء منهم كانوا قريبين من الموت وانجوا باعجوبه. قسم منهم فقد أهل، اولاد، أحفاد وأصدقاء ولكنهم لا يستسلمون.
منذ 7 تشرين الأول انتقل من مؤتمر لموُتمر، من خطاب إلى خطاب، من وقفة تضامن لمظاهره او مسيره واشارك بكثير من اللقاءات مع شابات وشباب من اليهود والعرب، أحيانًا بمفردي وأحيانًا مع ناشطات ونشطاء من الوسط اليهودي.
إنني متمسكه بالأمل وبالوعد الذي وعدته لصديقتي فيفيان بأنني سأواصل طريقها مع الشريكات والشركاء للدرب.
غدير هاني، عكا

סיפורה של נטע הימן מחיפה

שבעה באוקטובר.
כמעט כל מדינת ישראל מתעוררת מאזעקות בשעה 6:29, אבל לא אני, בחיפה לא היו אזעקות.
קצת לפני השעה שמונה הבת שלי מעירה אותי "אמא, אורית אמרה להעיר אותך, יש מלחמה" (לי אין קליטה בחדר השינה), יוצאת לסלון, בעלי כבר יושב שם, נותן לי תקציר ואני מתקשרת בנוהל לאמא:
– את בממ"ד?
– כן
– הממ"ד נעול?
– כן
קצת לפני השעה 10:00 אמא מפסיקה לענות לנו.
עוברות הדקות והיא לא חוזרת, ואני מפעילה את קבוצת הווטסאפ של בני הקבוצה איתם גדלתי, חלקם מספרים שגם אצלם ניתק הקשר, חלקם מתחילים להעביר דיווחים זוועתיים שמגיעים מהקיבוץ, היחידי שעדין גר שם, לא עונה לנו, בהמשך נגלה שהוא נרצח וגופתו נחטפה.
אחרי שעות של טיפוס על הקירות אחותי מתקשרת – ענו לטלפון של אמא מהחמאס.
זו הנקודה בה נופל האסימון, משהו נורא קרה.
עם השעות ובימים הקרובים התמונה מתבהרת, ורק אז מגיעה המדינה, לספר לנו את מה שאנחנו כבר יודעים – אמא נחטפה לעזה, רצף מילים שעד היום הוא בלתי נתפס.
בימים הבאים נתחיל להבין את התמונה הגדולה, רבע מתושבי ניר עוז הקיבוץ בו גדלתי נרצחו או נחטפו, ומתחיל סבב בלתי נסבל של הלוויות, לפעמים 2 ביום, ותוך כדי צריך גם להתחיל להאבק, לראות איך מצליחים להחזיר את אמא הביתה.
אחרי 53 יום היא חזרה אלינו, אבל השבעה באוקטובר עוד לא נגמר עבורי, יש עוד המון אנשים שצריך לנסות להשיב, ואת ההפקרה של קיבוץ ניר עוז אליו הצבא הגיע רק אחרי שאחרון המחבלים עזב, ייקח לנו עוד שנים לעכל, על לסלוח אין בכלל מה לדבר.
 
كيف حالك أختي – أصوات النساء في الحرب:
السابع من أكتوبر.
تستيقظ دولة إسرائيل بأكملها تقريبًا على إنذارات الساعة 6:29، لكن ليس أنا، لم تكن هناك إنذارات في حيفا.
قبل الساعة الثامنة بقليل توقظني ابنتي "أمي، أوريت قالت لإيقاظك، هناك حرب" (ليس لدي استقبال في غرفة النوم)، خرجت إلى الصالون، زوجي يجلس هناك، يعطيني ملخصًا وأتصل بوالدتي كالعادة:
– هل أنت في الغرفة الآمنة؟
– نعم
– الغرفة الآمنة مغلقة؟
– نعم
قبل الساعة 10:00 بقليل تتوقف أمي عن الرد علينا.
تمر الدقائق وهي لا تعود، وأبدأ بالحديث مع مجموعة الواتساب الخاصة بأعضاء المجموعة التي نشأت معهم، بعضهم يقول إنهم أيضًا فقدوا الاتصال، وبعضهم يبدأ في تمرير تقارير مروعة تأتي من الكيبوتس، الوحيد الذي لا يزال يعيش هناك، لا يجيبنا، نكتشف لاحقًا أنه قُتل وتم اختطاف جثته.
بعد ساعات من تسلق الجدران، اتصلت أختي – أجابوا على هاتف أمي من حماس.
هذه هي النقطة التي فيها نفهم كل شيء، لقد حدث شيء فظيع.
ومع الساعات والأيام المقبلة تتضح الصورة، وحينها فقط تأتي الدولة لتخبرنا بما نعرفه بالفعل: أمي اختطفت إلى غزة، وهي سلسلة من الكلمات لا تزال غير قابلة للتصور حتى اليوم.
في الأيام القليلة المقبلة نبدأ في فهم الصورة الكبيرة، ربع سكان كيبوتس نير عوز الذي نشأت فيه قُتلوا أو اختطفوا، وتبدأ جولة لا تطاق من الجنازات، أحيانًا اثنتين في اليوم، وخلال ذلك علينا أيضًا أن نبدأ بالكفاح لنرى كيف نقدر أن نعيد والدتنا إلى البيت.
بعد 53 يومًا عادت إلينا، لكن السابع من أكتوبر لم ينته بعد بالنسبة لي، لا يزال هناك الكثير من الأشخاص الذين يجب أن نحاول إعادتهم، وهدر كيبوتس نير عوز الذي وصل إليه الجيش فقط بعد ما ترك آخر الإرهابيين، سيستغرق سنوات لنستوعب الأمر، ليس هناك ما نتحدث عن التسامح على الإطلاق.
نيتاع هايمان، حيفا

סיפורה של אביטל בראון מתל-אביב

חצי שנה!
כיכר החטופים. אני עומדת עם חברותי מנשים עושות שלום במשמרת היומית שלנו לסולידריות עם משפחות החטופות והחטופים. ניגשת אלי אישה שגם היא באה לכיכר להזדהות. מתפתח שיח.
היא: כולם חמאס. את כולם צריך להרוג.
אני: ומה עם חמלה? מה עם אזרחים לא מעורבים? נשים?
היא: אין לא מעורבים. כולם חמאס!
אני: וילד צעיר? גם הוא חמאס? גם אותו צריך להרוג?
היא: הוא יגדל להיות חמאס. הנוחבה של היום היו ילדים בצוק איתן.
וכך אנחנו כולנו שבויים במשחק סכום אפס. זה הם או אנחנו, שחור או לבן, ניצחון מלא או חורבן.
האומנם?
האם אי אפשר לחמול גם על החטופים וגם על אזרחים בלתי מעורבים הסובלים בעזה?
האם אי אפשר להסתכל על ביטחון לא רק דרך כוונת הרובים?
האם הכעס, הפחד והיאוש ינצחו את התיקווה שאפשר וחשוב לפעול שיהיה כאן טוב יותר?
האם "להתפכח" זה להבין שלנצח נועדנו לחיות על חרב? או להבין שאת הסיכסוך חייבים לסיים ולא לנהל.
האישי והלאומי מתערבבים.
ואני דואגת לבנים שלי שמגויסים. דואגת לבנים של חברים שלי, לחיילים כולם, לחטופים, ודואגת מקהות הרגשות בציבור לסבל האחר. דואגת לגורל המדינה.
ואני כועסת.
על החמאס שהצליח לו כל כך, על הרוצחים של ויויאן, על ארגוני נשים וזכויות אדם בעולם, המתכחשים או מגמדים את הטבח של ה 7 באוקטובר, על הקיצונים אצלנו, על הממשלה הגרועה, על חוסר המנהיגות מכל הכיוונים, על האחראי הראשי למצבנו.
אז מה שלומי?
אני חייבת להיות ממש עייפה, מותשת, כדי להירדם.
אני חייבת לעצור ולנשום נשימות עמוקות כדי להשקיט את החרדה.
אני דואגת, כועסת אבל נלחמת מלחמת חורמה בייאוש. כי ייאוש הוא לא תכנית עבודה.
אני מחפשת את התיקווה ומייחלת לסיום הטירוף הזה, ולהשבת החטופות והחטופים ע כ ש י ו.
זו, ורק זו, תהיה תמונת הניצחון שאולי תביא לי איזה שהיא נחמה
אביטל בראון, תל אביב
كيف حالك أختي؟ أصوات النساء في الحرب:
نصف سنة!
ساحة المخطوفين. أقف مع صديقاتي من "نساء يصنعن السلام" في وقفتنا اليومية تضامنا مع عائلات المخطوفات والمخطوفين. اقتربت مني امرأة جاءت أيضًا إلى الساحة للتعريف بنفسها. نبدأ بالمحادثة.
هي: كلهم حماس. يجب أن يُقْتَل الجميع.
أنا: وماذا عن الرحمة؟ وماذا عن المواطنين غير الضالعين؟ النساء؟
هي: لا يوجد غير الضالعين. الجميع حماس!
أنا: والصبي الصغير؟ هل هو أيضاً حماس؟ هل يجب أن يُقتل أيضاً؟
هي: سيكبر ويصبح حماس. نخبة اليوم كانوا أطفالاً في الحرب على غزة في 2014.
وهكذا نحن أسرى في لعبة نخسر فيها جميعًا. إما هم أو نحن، أسود أو أبيض، النصر الكامل أو الخراب.
بالفعل؟
ألا يمكن أن نحنّ على المخطوفين والمدنيين غير الضالعين الذين يعانون في غزة؟
ألا يمكن النظر إلى الأمن ليس فقط من خلال منظار البنادق؟
هل سيتغلب الغضب والخوف واليأس على الأمل في أنه من الممكن والمهم أن نعمل من أجل تحسين الحياة هنا؟
هل "اليقظة" تعني أن نفهم أنه من المفترض أن نعيش على السيف إلى الأبد؟ أو أن نفهم أنه يجب أن ننهي الصراع ولا أن نديره.
يختلط الشخصي والوطني.
وأنا أقلق على أبنائي الذين تم تجنيدهم. وأقلق على أبناء أصدقائي، وعلى جميع الجنود والمخطوفين، وأقلق من اللا مبالاة لدى الجمهور لمعاناة الآخر. أقلق على مصير الدولة.
وأنا غاضبة.
على حماس الذي حقق نجاحاً كبيراً، على قتلة فيفيان، على المنظمات النسائية ومنظمات حقوق الإنسان في العالم، التي تنكر أو تقلل من مجزرة 7 أكتوبر، على متطرفينا، على الحكومة السيئة، على غياب القيادة من جميع الاتجاهات، على الشخص الرئيسي المسؤول عن وضعنا.
فكيف حالي؟
يجب أن أكون تعبانة جدًا ومرهقة لكي أنام.
يجب أن اوقف وأخذ نفسًا عميقًا لتهدئة القلق.
أنا قلقانة، أنا غاضبة ولكنني أحارب يائسةً. لأن اليأس ليس خطة عمل.
أبحث عن الأمل واتمنى أن ينتهي هذا الجنون، وتتمّ إعادة المخطوفات والمخطوفين ا ل آ ن.
هذه، وهذه فقط، ستكون صورة النصر التي قد تجلب لي بعض الراحة والسلوان.
افيتال براون، تل أبيب

סיפורה של טלי גורן-ספיר מקיבוץ גזית

שבת בבוקר 7 באוקטובר בנייד של דורון האיש שלי, אפליקציה של פיקוד העורף אזור דרום (מהסבב הקודם בו שירת בננו הצעיר על הגדר של נחל עוז), אזעקה ועוד אחת ועוד ועוד ועוד.
"יש מלחמה" הוא אומר לי.
הבן הצעיר שלנו מגיע הביתה ותוך שעות ספורות מגיע אליו צו 8.
הוא צריך להגיע לחרמון, איך?
הוא מתארגן, עלינו על הרכב שלנו ולקחנו אותו לחרמון. ככה מתארגן הצבא?
עוד לא ידענו כמה הצבא לא מתארגן בשום מקום ואיזה מחיר יהיה לזה.
הסיוט רק התחיל, את הבן שלנו הנשוי שמחכה להולדת בתו הבכורה, גייסו לדרום. תופסת את הראש, אין כל דרך להאמין שמה שרואים בטלוויזיה אכן קורה. התחלתי לנקות את הבית, לשטוף חלונות ורשתות, מדרגות וחדרים, לא מסוגלת לשבת אפילו רגע.
הבן בצפון די בטוח רק דואגים שלא יהיה לו קר מדי. בוקר שישי יש אפשרות לנסוע לדרום לפגוש את הבן לפני שהוא נכנס לעזה. ממלאים תיקים בכל טוב ונוסעים לבית קמה. מפגש עצוב, אפור ומתוח. המחשבות נתונות רק לתקווה שלא יאונה לו כל רע. כאן הן מתחילות וכאן מסתיימות.
כדי לא לראות את המציאות דרך המסכים אני לוקחת ספרים ומנסה לבנות לעצמי מציאות מקבילה. מדי פעם חודרות לתודעה השאלות איפה הצבא המתוחכם שלנו? מה עם המודיעין הכי משוכלל בעולם? 8200? איפה כל זה?
הבן שלי בעזה, כל כולי מרוכזת בעובדה המאיימת הזאת ואני, אישה רציונאלית בדרך כלל מחליטה לכוון את המחשבות לאזור לא מוכר, דמיון יוצר ואני בונה לבן שלי בדמיוני מעין קונכיה עשויה רשת בלתי חדירה בצבע וורוד, מכניסה אותו אליה ומלווה אותו באשר הוא.
אני קצת משתוממת על עצמי אבל יודעת שאין לי כל דרך להגן על הילד שלי שמחכה להולדת הילדה שלו. עולם מטורף, אז רגע לפני שנטרפת דעתי אני יוצרת בדמיון איזו מעטפת.
ולא, לא התפכחתי. לא הצלחתי להבין אף אחד ואף אחת, שבעבר החזיקו בעמדה, שאין כל דרך אחרת אלא להגיע להסכם שיביא לנו בטחון ופתאום הם מאמינים שמלחמה תפתור כאן משהו?!
כל מה שאני ראיתי, הוא איך המלחמה הנוראה הזאת מביאה לנו כל יום עוד שכול ועוד הרס ועוד פחד ועוד יצר נקם ואיך היא לעולם לא תביא לנו ביטחון.
ואני לא מעזה אפילו להמשיך ולשאול. כי אין תשובות גם לשאלות שלא נשאלות ואין לי יותר מקום בשום מקום, להכיל אותן.
טלי גורן-ספיר, קיבוץ גזית
صباح يوم السبت 7 أكتوبر على هاتف زوجي دورون تطبيق قيادة الجبهة الداخلية للمنطقة الجنوبية (من الجولة السابقة التي خدم فيها ابننا الأصغر على سياج ناحال عوز)، إنذار وإنذار آخر، والمزيد والمزيد.
"هناك حرب"، يقول لي.
يصل ابننا الأصغر إلى المنزل وفي غضون ساعات قليلة يصل أمر التجنيد للخدمة العسكرية.
عليه أن يصل إلى جبل الشيخ، كيف؟
جهّز حاله، وركبنا سيارتنا وأخذناه إلى جبل الشيخ. هل هكذا يتنظّم الجيش؟
ما زلنا لا نعرف مدى عدم تنظّم الجيش في أي مكان، وأي ثمن سيكون لذلك.
بدأ الكابوس، ابننا المتزوج، الذي ينتظر ولادة ابنته البكر، تم تجنيده للجنوب. أمسك برأسي، لا توجد طريقة للاعتقاد بأن ما تراه على شاشة التلفزيون يحدث بالفعل. بدأت بتنظيف المنزل، وغسل النوافذ والشبكات، والسلالم والغرف، ولم أتمكن من الجلوس ولو للحظة واحدة.
الابن الموجود في الشمال آمن، فقط نقلق من أنه لا يصاب بالبرد الشديد. وصباح الجمعة هناك إمكانية التوجه جنوبا للقاء الابن قبل دخوله إلى غزة. نملأ الحقائب بكل الأشياء الجيدة ونتجه إلى بيت كاما. لقاء حزين ورمادي ومتوتّر. نفكّر فقط في الأمل أنه لا يحدث أي ضرر له. هنا تبدأ الأفكار وهنا تنتهي.
ولكيلا أرى الواقع من خلال الشاشات، آخذ الكتب وأحاول بناء واقع موازٍ لنفسي. وبين الحين والآخر تتبادر إلى الأذهان الأسئلة أين جيشنا المتطور؟ ماذا عن سلاح الاستخبارات الأكثر تطوراً في العالم؟ 8200؟ أين كل هذا؟
ابني في غزة، أتركز كلّي في هذه الحقيقة المهددة، وأنا، المرأة العقلانية، عادة ما أقرر توجيه الأفكار إلى منطقة غير مألوفة، خيال إبداعي وأبني لابني في مخيلتي نوعا من الصدفة المصنوعة من شبكة لا يمكن اختراقها باللون الوردي، أُدخله فيها وأرافقه أينما كان.
أشعر بالدهشة من نفسي ولكني أعلم أنه ليس لدي طريقة لحماية ابني الذي ينتظر ولادة ابنته. إنه عالم مجنون، فلحظة قبل أن أفقد عقلي، أخلق في مخيلتي نوع من الغطاء.
ولا، لم أصحى وانتبه. لم أتمكن من فهم أي رجل أو إمرأة كانوا في الماضي أصحاب مواقف، أنه لا يوجد طريق آخر سوى التوصل إلى اتفاق يحقق لنا الأمن وفجأة يعتقدون أن الحرب ستحل شيئا هنا؟!
كل ما رأيته هو كيف تجلب لنا هذه الحرب الرهيبة كل يوم المزيد من الثكل، والمزيد من الدمار، والمزيد من الخوف والمزيد من الانتقام، وكيف أنها لن تجلب لنا الأمن أبدًا.
وأنا لا أجرؤ حتى على الاستمرار في السؤال. لأنه لا توجد إجابات حتى على الأسئلة غير المطروحة، ولم يعد لدي مساحة في أي مكان لاحتوائها.
تالي غورين – سابير، كيبوتس غازيت

סיפורה של תמה ספיר מרמת גן

"זמנים שכאלה הם לא זמנים לצעוק סימני קריאה, אלא לאסוף סימני שאלה. חצי שנה אחרי, אני מרגישה שאני כורעת תחתם, כל סימני השאלה שאספתי בדרך.
ההתחלה, כמו לכולם, הייתה הכי קשה. בן זוגי יצא מהבית כבר באותה שבת, התייצב לדגל בלי לחשוב פעמיים למרות שהיינו חלק מהמחאות שנה שלמה, ובמשך חודשיים התנהלתי לבד בתוך הכאוס, מוטרפת מדאגה. החתונה, שהייתה אמורה להתרחש ב17.11, התחלפה בארוחה משפחתית חמה. את האירוע נחגוג בקיץ, במילא הלב לא יכול לשאת חגיגות. באמת, שאלו יהיו הצרות שלנו, שרק נזכה לחגוג.
עובר יום ושבוע וחודש, חנוכה וטו בשבט מאחורינו, עכשיו גם פורים. האהוב שלי חוזר לבגדים אזרחיים ושוב נקרא לחודש, ובכל יום שבת אנחנו באים לבכות ברחוב שאול המלך ולקרוא "עכשיו". אלה הם חיים?
הדבר הזה שאני חלק ממנו – העם הזה, הסיפור ההיסטורי, מרוצת הדורות – מי רוצה להיות חלק מדבר כזה בכלל? תנו לי לחיות את חיי בשקט, "לא רוצה מלחמות" שרה לאה שבת. אבל האם אפשר להפנות עורף לציונות שגידלה אותי?
אני מקנאה באלו שיש להם חד משמעיות בחייהם. הם גם מפחידים אותי, אין ספק, אבל גם מעוררי קנאה. הם בטוחים בצדקת הדרך, ואני כל הזמן בתהיות. מה נכון? מה עכשיו? מה זה יעזור?
אני לא פה ולא שם. בהתחלה לקחתי על עצמי את התיאור "שמאלנית שהתפכחה", כי חשתי את הזעם, והרבה הרבה ייאוש ואכזבה. אבל המצפון לא נתן לי לשמוח לאיד או לשכוח שמדובר בבני אדם שנולדו לתוך מציאות רעה וקשה. מצפון… למה הוא טוב? מצד שני, הזעם עדיין קיים. כל הזמן. כשהולכת לעבודה, כשקוראת כותרות, כשמדברת עם חברות, בבית קפה או בבר תל אביבי, כששוטפת כלים, כשעוצמת עיניים בלילה. תסכול, וכעס, ומעט מאוד תקווה… והמון סימני שאלה.
איך אני? אני אזרחית במדינת מלחמה – מתפקדת כלפי חוץ, קרועה מבפנים, רוצה לצרוח ושכל העולם ישמע, ולא יודעת בכלל מה להגיד…"
תמה ספיר, רמת גן
هذه الأوقات ليست أوقات لوضع علامات التعجب، بل أوقات لنقوم بجمع علامات الاستفهام.
بعد ستة أشهر، أشعر وكأنني أركع تحت كل علامات الاستفهام التي جمعتها على طول الطريق.
البداية، مثل أي شخص آخر، كانت الأصعب علي. غادر زوجي المنزل في ذلك السبت، وتجند للمهمه دون التفكير مرتين على الرغم من أننا كنا جزءًا من الاحتجاجات لمدة عام كامل، ولمدة شهرين كنتُ وحدي اتخبط في الفوضى ومليئه بالقلق.
حفل الزفاف، الذي كان من المفترض أن يتم في 17 نوفمبر تحول إلى وجبة عائلية لطيفه. سنقيم حفل الزواج في الصيف، على أية حال القلب لا يتحمل الآن الاحتفالات.
نتمنى ان تكون هذه هي كل مشاكلنا، متأملين ان نستطيع ان نحتفل.
مر يوم وأسبوع وشهر، وخلفنا مر عيد الانوار وعيد تو بشباط وعيد المساخر أيضًا. عاد حبيبي إلى الملابس المدنية ثم طلب للخدمه في الجيش من جديد لمدة شهر، وكل يوم سبت نأتي لنبكي في شارع شاؤول هميلخ وننادي "الآن". هل هذه حياة؟
هذا الشيء الذي أنا جزء منه – هذا الشعب، القصة التاريخية، صراع الأجيال – من يريد أن يكون جزءًا من شيء كهذا على أي حال؟
دعوني أعيش حياتي بسلام، "لا أريد الحروب" تغني ليئا شبات.
لكن هل من الممكن أن أدير ظهري للصهيونية التي ربتني؟
أنا أحسد أولئك الذين لديهم وضوح في حياتهم. إنهم يخيفونني أيضًا، بلا شك، لكنهم أيضًا يجعلونني أشعر بالغيرة. إنهم متأكدون من صحة نهجهم في الحياه، وأنا أتساءل باستمرار.
ما الصواب؟ ماذا الان؟ ما كل هذا سيساعد؟
أنا لست هنا ولا هناك. في البداية أخذت وصف "يساريه استيقظت وفهمت "، لأنني شعرت بالغضب والكثير من اليأس وخيبة الأمل. لكن ضميري لم يسمح لي أن أفرح لمصيبة الطرف الثاني، أو أنسى أن هؤلاء بشر ولدوا في واقع سيئ وصعب.
الضمير… بماذا يفيد؟
ومن جهه أخرى، لا يزال الغضب موجودا كل الوقت. عندما أذهب إلى العمل، عندما أقرأ عناوين الأخبار، عندما أتحدث مع صديقاتي، في مقهى أو بار في تل أبيب، عندما أغسل الصحون، عندما أغمض عينيي في الليل. ينتابني شعور بالإحباط، بالغضب، قليلا من الأمل وكثير من علامات الاستفهام.
كيف أنا؟ أنا مواطنه في دوله تعيش حالة حرب – حسل تصرفي أبدو عاديه أتصرف كأنني عاديه ، ولكن ممزقه في داخلي، أريد الصراخ ليسمع العالم كله، ولكن لا أعرف ماذا أقول على الإطلاق…
تاما سافير، رمات غان

סיפורה של יעלה רענן מקיבוץ כיסופים

כבר חצי שנה אחרי. כמו כל הסיפורים על ה 7.10 גם שלי מתחיל באותו משפט: "התעוררתי ב 6:30 לקריאת "צבע אדום", ומיד קפצתי מהמיטה ורצתי לממ"ד…"
היינו בבית, בכיסופים בתי, שני, בת ה 12 ואני. בן הזוג היה בחו"ל. בגלל שיש לנו בית ישן יש לנו שני ממ"דים. כתוצאה מההדף, נפלה הידית של הממ"ד מבחוץ. ניסיתי לבקש "הצלה", מהרבש"ץ, מהשכנה… כלום. פתחתי את החלון כדי להשתחל החוצה. על השביל ראיתי איש בלבוש צבא, ברכב, יושב על החלון עם רובה שלוף, נוסעים במהירות מתחת לחלון שלי… לא הבנתי – מה זה? לא חשוב. סגרתי את החלון. למחרת הבנתי שראיתי אנשי חמאס ברכב של שלמה מנסור… שעדיין בשבי. השתחלתי מהחלון, רצתי סביב לבית, הוצאתי את שני מהממ"ד ועברנו לממ"ד השני. ככל הנראה זה הציל את חיינו.
המחבלים נכנסו אלינו הביתה. אנחנו ספונות בממ"ד. עשו רעש אימים. ירו בחלונות, שברו את הדלת בפטיש, זרקו בקבוקי זכוכית על הרצפה. שברו את המקרר. הפכו ארונות. גם בזזו מעט.
ושני ואני בממ"ד. מתחבקות במיטה, מתלחשות:
"אמא, יהרגו אותנו?"
"אולי."
"אמא, למה הם פה?"
איזו תשובה אני יכולה לתת לה? אז עניתי בהומור – "כי הכנתי קפה. הם הריחו. הם רוצים גם".
"אמא, מה תעשי אם הם יפתחו את הדלת?"
רציתי לתת לה מעט תקווה. עניתי – "אני אדבר איתם בערבית, ואומר להם שאני מהטובים…"
הם לא פתחו את דלת הממ"ד. ככל הנראה כי הממ"ד הראשון היה עם סימנים ברורים שהיינו שם. הממ"ד השני נמצא במקום לא הגיוני. ולא הייתה להם סיבה לחפש אותו. ניצלנו.
למחרת, לאחר שחיילים הוציאו אותנו מהבית, כשדיברתי עם בן זוגי הוא שאל – ומה התכוונת לומר למחבלים? הפתיע אותי בשאלה. לא התכוונתי לומר להם כלום. לא האמנתי שדבר יעזור. התשובה שנתתי לשני היתה כדי לתת לילדה מעט רגיעה, במקום כל כך מאיים.
שני הבנים הבוגרים גרים על הגבול: האחד בדירת צעירים ללא ממד בכיסופים, השני עם משפחתו הצעירה בדרום העוטף. ב 6:30 כולם דיווחו שהם בסדר. אבל לאחר שעה "נעלם" הבן מכיסופים. היה קשה מנשוא – להיות 5 דקות הליכה מדירתו – ולא יכולתי ללכת לראות מה שלומו. רק בשעה 15:30 הצליח ליצור איתי קשר. הוא ניצל.
גם במהלך 24 שעות בממ"ד, בלי חשמל, בלי תקשורת, והמלחמה סביבנו – לא תפסתי את גודל האסון. רק לאחר ימים התחלתי להבין את האסון שקרה באותו היום. את הרולטה הרוסית שבה זכינו. סתם, במזל.
חצי שנה אחרי, לאחר חודשים במלונות, שני ואני עברנו ליחידת דיור בעומר, שם אנחנו מחכות לבניית שכונת קרווילות בעומר עבור קהילת כיסופים. עד שנוכל לחזור לקיבוץ. ככל הנראה רק עוד שנה.
האם נחזור לכיסופים? אני לא יודעת. קשה לחזור למקום שהטראומה בו היא כל כך קשה. בייחוד קשה לחזור כאשר המדינה מתעקשת למנוע את השלום.
ד"ר יעלה רענן, כיסופים
كيف حالك أختي – أصوات النساء في الحرب
لقد مرت ستة أشهر. مثل كل القصص حول 7.10، تبدأ قصتي أيضًا بنفس الجملة: "استيقظت في الساعة 6:30 من صفارات الإنذار، وقفزت على الفور من السرير وركضت إلى الغرفة الآمنة…"
كنا في المنزل، في كيسوفيم، أنا وابنتي شاني البالغة من العمر 12 عامًا. كان الزوج في الخارج. لأن لدينا منزل قديم لدينا غرفتان آمنتان. ونتيجة الضربة، سقط مقبض باب الغرفة الآمنة من الخارج. حاولت أن أطلب "الإنقاذ" من مُرَكِّز الأمن، من الجارة…
لا شيء. فتحت النافذة للخروج. في الطريق رأيت رجلاً يرتدي زياً عسكرياً، في السيارة، يجلس على النافذة ومعه بندقية جاهزة للتشغيل، يقود بسرعة تحت نافذتي… لم أفهم – ما هذا؟ غير مهم. أغلقت النافذة. وفي اليوم التالي أدركت أنني رأيت رجال حماس في سيارة شلومو منصور… الذي لا يزال في الأسر. خرجت من النافذة، وركضت حول المنزل، وأخرجت شاني من الغرفة الآمنة وانتقلنا إلى الغرفة الآمنة الثانية. على ما يبدو هذا أنقذ حياتنا.
دخل الإرهابيون إلى منزلنا. إحتبأنا في الغرفة الآمنة. أحدثوا ضجيجًا رهيبًا. أطلقوا النار على النوافذ وكسروا الباب بالشاكوش وألقوا الزجاجات على الأرض. كسروا الثلاجة. قلبوا الخزانات. وأيضًا نهبوا قليلا.
وشاني وأنا في الغرفة الآمنة نتعانق في السرير ونهمس:
"أمي، هل يقتلوننا؟"
"ربما."
"أمي، لماذا هم هنا؟"
ما هو الجواب الذي يمكنني أن أعطيه لها؟ فأجبت بروح الدعابة – "لأنني أعددت القهوة. لقد شموها. ويريدون أيضًا."
"أمي، ماذا ستفعلين إذا فتحوا الباب؟"
أردت أن أعطيها القليل من الأمل. أجبته: "سأكلمهم باللغة العربية، وأخبرهم أنني من الطيّبين…"
لم يفتحوا باب الغرفة الآمنة. على ما يبدو لأن الغرفة الآمنة الأولى كانت تحمل علامات واضحة تشير إلى أننا كُنّا هناك. الغرفة الآمنة الثانية في مكان غير منطقي، ولم يكن لديهم سبب للبحث عنها. نجونا.
في اليوم التالي، بعد أن أخْرَجَنا الجنود من المنزل، عندما تحدثت مع زوجي، سألني: ماذا كنتِ تنوي أن تقولي للإرهابيين؟ فاجأني بالسؤال. لم أكن أنوي أن أقول لهم أي شيء. لم أصدق أن أي شيء سيساعد. وكان الجواب الذي أعطيته لشاني لكي أعطي البنت القليل من الأمن في مثل هذا المكان الذي يشكل تهديدًا.
يعيش الابنان البالغان على الحدود: أحدهما في شقة شبابية بدون غرفة آمنة في كيسوفيم، والآخر مع عائلته الصغيرة في جنوب غلاف غزة. وفي الساعة 6:30 أبلغ الجميع أنهم بخير. ولكن بعد ساعة "اختفى" الابن من كيسوفيم. كان الأمر لا يطاق – أن أكون على بُعد 5 دقائق سيرًا على الأقدام من شقته – ولم أتمكن من الذهاب لأرى كيف كان حاله. فقط الساعة 15:30 تمكن من الاتصال بي. هو نجا.
حتى خلال 24 ساعة في الغرفة الآمنة، بدون كهرباء، بدون اتصالات، والحرب من حولنا – لم أدرك حجم الكارثة. إلا بعد أيام بدأت أفهم الكارثة التي حدثت في ذلك اليوم. لعبة الروليت الروسية التي فزنا بها. فقط عن طريق الحظ.
وبعد نصف عام، وبعد أشهر في الفنادق، انتقلنا أنا وشاني إلى وحدة سكنية في عومر، حيث ننتظر بناء حي المنازل المتنقلة في عومر لمجتمع كيسوفيم. حتى نتمكن من العودة إلى الكيبوتس. ربما بعد سنة أخرى.
لا أعرف هل سنعود إلى كيسوفيم. من الصعب العودة إلى مكان تكون فيه الصدمة شديدة للغاية. ومن الصعب بشكل خاص العودة عندما تصرّ الدولة على منع السلام.
د. يعيلا راعانان، كيسوفيم

סיפורה של נורית חג'אג' מחולון

ב7.10 לא התעוררתי לאזעקה. מזל גדול. נמנעו ממני דקות ארוכות של לחץ וחרדה לגלות שאחייני היה באותה מסיבה.
"אני במסיבה", אמר בתשובה להזמנתי להצטרף אלינו למסעדה תל אביבית בערב החג.
איזה מזל אמרתי לעצמי שלא סיפר לי היכן המסיבה.
אם היה מספר הייתי ודאי אומרת בהתלהבות "יש לי חברים ברעים, אתה זוכר? אם תצטרך משהו" אולי הייתי שולחת אותו למלכודת מוות. הוא ניצל.
איך קיבוץ רעים שהיה לי פעם בית ומאז מקום של געגוע הפך לשם נרדף לאסון כל כך גדול.
"איפה היית בדיוק?" אני שואלת אותו. עדיין לא יודעת שהיה במסיבה בנובה.
"במסיבה". מלא בלגן. מחר אני אשלים את הפרטים"
ואז נאלם לימים ארוכים.
בתי מאתונה מתקשרת ומבקשת שאסע למשפחה בתל אביב, הכי בטוח שם זה ליד הקריה.
נסעתי.
ימים של הלם ואלם. אני מתכנסת לייאוש.
הרי אחי היה בשבי במצרים במלחמת יום כיפור ואני מכירה את החוויה של לחיות באי וודאות. בהתחלה היה נעדר ואז קיבלנו גלויה מהצלב האדום. אח"כ חזר עם טראומה לכל החיים.
ניסיתי להיתלות גם בתקווה שאנשים חוזרים מהשבי ולא כולם אכזריים באותה מידה.
אני אחות שכולה משנת 77. שנים ארוכות של שכול .אני מכירה את הקרבה למוות מקרוב .זה מסביר את האלם, הרהרתי לעצמי.
נזכרתי בסיפורים של אבי על מחנה הפליטים ג'בליה כשהגיע לשם לאחר מלחמת ששת הימים לפתוח תחנת משטרה. איך מלחמה הנקראת "ששת הימים" נמשכת לנצח?
ומה אני כפעילת שלום יכולה להגיד מול הרוע הבלתי נתפס? מה אגיד כעת?
לא מצאתי מנוחה.
כל כך הרבה אנשים שאני מכירה נפגעו. נרצחו, נחטפו, איך אוכל לנשום?
לא כל כך נעים לחשוב על עצמך בתוך המציאות הנוראית ,אבל החלטתי שזה הכרחי עבורי.
נולדתי בשנת 55. חפרתי חושות, ערמתי שקים, רצתי למקלטים, שהיתי בחדרים שהואפלו, שמתי מסכות אב"כ, אגרתי ציוד לשעת חרום ובשורה התחתונה בעיקר פחדתי.
בשנים האחרונות אני מתייחסת לצד הפוליטי של הפחד ומנסה טיפה לנהל אותו ובעיקר להיאחז בעובדה שהמציאות המלחמתית האין סופית אינה הכרחית.
נורית חג'אג', חולון
كيف حالك أختي – أصوات النساء في الحرب
في الساعة 7.10 لم أستيقظ على المنبه. حظ عظيم. لقد نجوت من التوتر والقلق لدقائق طويلة عندما علِمت أن ابن أخي كان في نفس الحفلة.
"أنا في الحفلة", ردّ على دعوتي للانضمام إلينا لمطعم في تل أبيب عشية العيد:
لو أخبرني، لقلت بحماس "لدي أصدقاء في كيبوتس ريعيم، أتذكر؟ إذا كنت بحاجة إلى أي شيء" .
ربما كنت أرسله إلى فخ الموت. لقد نجا.
كيف أصبح كيبوتس ريعيم، الذي كان بيتي في الماضي ومنذ ذلك الحين مكان الحنين، كلمة مرادفة لهذه الكارثة الكبرى.
"أين كنت بالضبط؟" أسأله. ما زلت لا أعرف إذا كان في الحفلة في ‘نوفا’.
"في الحفلة". فوضى كبيرة. غدا سأكمل التفاصيل"
ثم صمت لأيام كثيرة.
بنتي تتصل من أثينا وتطلب مني أن أسافر إلى العائلة في تل أبيب، المكان الأكثر أمانًا هو بالقرب من ال’-كيريا’.
سافرت.
أيام الصدمة والصمت. أتقوقع في اليأس.
كان أخي في الأسر في مصر خلال حرب يوم الغفران، وأنا أعرف تجربة العيش في حالة من عدم اليقين. في البداية كان غائباً ثم تلقينا رسالة من الصليب الأحمر. ثم عاد بصدمة مدى الحياة.
حاولت أيضًا التمسك بالأمل في عودة الناس من الأسر وألا يكونوا جميعًا بنفس القدر من القسوة.
أنا أخت ثكلى منذ عام 1977. سنوات طويلة من الثكل. وأنا أعرف الموت عن قرب. هذا ما يفسر الصمت، فكرت في نفسي.
تذكرت قصص والدي عن مخيم جباليا للاجئين عندما جاء إلى هناك بعد حرب الأيام الستة لافتتاح محطة الشرطة. كيف تستمر حرب تسمى "الأيام الستة" إلى الأبد؟
وماذا يمكنني أن أقول كناشطة سلام في مواجهة الشر الذي لا يمكن تصوره؟ ماذا سأقول الآن؟
لم أجد راحة.
لقد أصيب الكثير من الأشخاص الذين أعرفهم. قتلوا، أُختُطِفوا، كيف أستطيع أن أتنفس؟
ليس من اللطيف أن تفكر في نفسك في هذا الواقع الرهيب، لكنني قررت أن ذلك ضروري بالنسبة لي.
ولدت عام 1955. حفرت الحفر، وقمت بتجميع الأكياس، وركضت إلى الملاجئ، وبقيت في غرف مظلمة، وارتديت أقنعة للحماية من الغاز، وقمت بتخزين المعدات لحالات الطوارئ، وخلاصة القول هي أنني كنت خائفة أغلب الوقت.
في السنوات الأخيرة كنت أتعامل مع الجانب السياسي من الخوف وأحاول إدارته قليلاً وخاصة التمسك بحقيقة أن واقع الحرب التي لا نهاية لها ليس ضرورياً.
نوريت حجاج، حولون

סיפורה של גילי זיוון מקיבוץ סעד

שלושה חדשים שהיתי באחד ממלונות המפונים בים המלח, יחד עם בנותיי ונכדיי, יחד עם חברות וחברים מקיבוצי, קיבוץ סעד, אשר בנגב במערבי.
למרות המעטפת האוהבת, הרגשתי תלושה מכל אשר היה לי.
כמה חיכיתי לרגע שבו אחזור הביתה.
לפינת העבודה שלי, למיטה שלנו, למטבח המשפחתי, לכן הציור, לדשא, לעץ הלימון שמאחורי המרפסת ולהרגשת העצמאות והחירות.
והנה אני כאן. בבית האהוב. אך האדמה אשר שבתי אליה משמיעה קולות קשים.
קוֹל דְּמֵי אַחַי וְאַחְיוֹתַיי צֹעֲקִים אֵלַי מִן הָאֲדָמָה.
אני שומעת עם בוקר זעקות לעזרה של חברות וחברים שחיכו עד בוש.
אני שומעת שתיקות מחרישות אוזניים של מי שנאלמו דום ב מָמָ"דים נעולים, אפופי עשן, מקווים להיעלם מִקְּנֵי רוֹבֵי הַמְּרַצְּחִים.
מריחה ריחות של מוות עולים מהקיבוץ השכן ומתערבבים בריח פריחת עץ ההדר שלנו.
קולות של אופנועים דוהרים מתערבבים בקולות השחרורים המצייצים בחדווה מידיי בוקר.
אני שומעת את הָאֲדָמָה אֲשֶׁר פָּצְתָה אֶת פִּיהָ לָקַחַת אֶת דְּמֵי אַחַי וְאַחְיוֹתַיי, נאנקת מעומס הכאב.
הפיח נוחת על מרפסתי ומוחה את ריחות הַדֶּשֶׁא הַמְּכֻסָּח.
שומעת את וותיקות בארי לוחשות: 'גירשתם אוֹתָנוּ הַיּוֹם מֵעַל פְּנֵי הָאֲדָמָה'
הימים חולפים.
שסועים.
קרועים.
סביבותיי – החיטה מזהיבה
הֲתֵדַע אַדְמַת הַנֶּגֶב נֶחָמָה?
גילי זיוון, קיבוץ סעד
كيف حالك أختي – أصوات النساء في الحرب
ثلاثة أشهر مكثتُ في أحد الفنادق في البحر الميت، التي مكث فيها الأشخاص الذين تم إجلاؤهم، مع بناتي وأحفادي، مع صديقات وأصدقاء من كيبوتسي، كيبوتس سعد، الواقع في النقب الغربي.
على الرغم من المحبة التي تلقيناها، شعرت بالانقطاع من كل ما كنت أملك.
كم انتظرت للحظة التي سأعود فيها إلى منزلي.
إلى غرفة عملي، إلى سريرنا، إلى مطبخ العائلة، إلى حامل اللوحة، إلى العشب، إلى شجرة الليمون خلف الشرفة وإلى الشعور بالاستقلال والحرية.
وأنا هنا. في بيتي الحبيب. لكن الأرض التي عدت إليها تصدر أصواتا قاسية.
صَوْتُ دَم إخوتي وأخواتي صَارِخٌ إِلَيَّ مِنَ الأَرْضِ.
أسمع في الصباح صرخات تطلب المساعدة من الصديقات والأصدقاء الذين انتظروا عبثًا.
أسمع صمتًا عالي الصوت لأولئك الذين سكتوا في الغرف الآمنة المغلقة، يغمرها الدخان، على أمل الاختفاء من بنادق القتلة.
أشمّ روائح الموت تنبعث من الكيبوتس المجاور وتختلط برائحة أزهار الحمضيات لدينا.
تمتزج أصوات الدراجات النارية المسرعة مع أصوات الشحارير التي تغرّد بمرح كل صباح.
أسمع الأرض التي فتحت فاها لتأخذ دماء إخوتي وأخواتي، تئن من ثقل الألم.
يهبط السخام على شرفتي ويمسح روائح العشب المقصوص.
أسمع قدامى بئيري يهمسن: "إِنَّكَم قَدْ طَرَدْتُمُونِي الْيَوْمَ عَنْ وَجْهِ الأَرْضِ".
الأيام تمر.
منقسمون.
ممزقون.
من حولي – القمح يتحول إلى اللون الذهبي.
هَلْ سَتَعْرِفُ أَرْضُ النَقَبِ رَاحَة؟
جيلي زيڤان، كيبوتس سعد
תפריט